top of page
Yazarın fotoğrafıSedat Onat

Bullwhip Effect / Forrester Etkisi / Kamçı Etkisi (Whiplash, Whipsaw)

Güncelleme tarihi: 20 Eyl

Tedarik Zinciri içindeki paydaşların koordinasyon problemlerinden kaynaklanan dalgalanmadır. MIT Sloan School of Management Öğretim Üyesi Jay Wright Forrester 1960 yılında yaptığı Sistem Dinamikleri araştırmasının sonucunda 1961 yılında yazdığı Industrial Dynamics kitabında Kamçı Etkisi kavramını açıklamıştır.

Kamçının vuruşundaki ufak dalgalanmanın ileriki safhalarda çok daha büyük salınımlar oluşturması örneğinden hareketle, Tedarik Zinciri‘ndeki +/-%5‘lik bir dalgalanma sonraki paydaşlarda %40‘lara varan düzensizlik oluşturmakta.

Kamçı Etkisi‘nin sebepleri

  • (Göreceli) İç ve dış paydaşları arasında yavaş veri aktarımı

  • Aktarılan verilerin doğruluk sapmalarının fazlalığı

  • Geri bildirimlerin yetersizliği

  • Yetersiz stok politikaları (Minimum Stok, vb.)

  • Acil siparişlerin sıklığı

  • Stoksuz kalma korkusu

  • Tahmin hataları (Sürekli veya dönemsel belirsizlikler)

  • Lojistik operasyonlarındaki dalgalanmalar (hasar, teslim süresi, vb.)

  • Envanter kontrol mekanizmalarının gereğinden hızlı veya yavaş adaptasyonu

  • Parti büyüklüklerinin yanlış ayarlanması

  • (JIT) Just In Time‘ın yetersiz uygulanması

  • Fiyat dalgalanmalarına bağlı olarak talebin de dalgalanması

Kamçı Etkisi‘nin sonuçları;

  • Stoksuz kalma korkusu ile stok tutma maliyetlerinin artması

  • Tekrarlı siparişler sebebi ile lojistik ve elleçleme maliyetlerinin artması

  • Yetersiz müşteri hizmeti (İç ve dış) sonucu kaybolan güven

  • Bunların sonucu olarak kar kaybı

Kamçı Etkisi‘ne karşı alınacak önlemler;

  • Tedarik zincirindeki tüm paydaşlarla hızlı ve doğru veri paylaşımı (İç ve dış paydaşlar)

  • Stok yönetiminin gözden geçirilmesi (Minimum Stok, vb.)

  • Tahmin ve karar destek sistemlerinin güncellenmesi

  • Fiyat dalgalanmalarını daha net öngörecek yapının oluşturulması

  • Parti büyüklüklerinin doğru şekilde ayarlanması

  • Yoldaki stoğun azaltılması ve lojistik organizasyonunun kontrolden geçirilmesi

  • Kamçı Etkisi‘nin hiçbir zaman kaybolmayacağı öngörüsü ile sürekli olarak kontrollü hareket edilmesi


İletişim ve karar destek sistemlerinin zayıflığından kaynaklı Kamçı Etkisi sorununun Tedarik Zinciri'nde nasıl sonuçlar yarattığını daha iyi anlamak için, "Beer Game” oyununu oynayarak hem keyifli bir zaman geçirip hem de Kamçı Etkisi'nin sebeplerini ve sonuçlarını görselleştirme ile daha iyi anlayabilirsiniz.

Kamçı Etkisi‘nin simule edildiği Beer Game oyunu linkleri;

 

Kaynaklar

 

Fotoğraflar

 

Yazarlar

1.     SedatOnat.com

 

!!! DUYURU !!!


ERP Nasıl Alınır? Kitabımız Google Play Book'da yayınlanmıştır.


https://www.sedatonat.com/erpnasilalinir Linki üzerinden ücretsiz olarak indirip okuyabilirsiniz.


Geri bildirimleriniz olursa bizleri mutlu edersiniz.


Şimdiden iyi okumalar dileriz.


 

Teşekkür


Değerli zamanınızı ayırdığınız için teşekkür ederiz.


Sorularınızı ve/veya tavsiyelerinizi yorumlara yazarsanız, hızlıca dönüş yaparız.


Bu makale ilk olarak TedarikZinciriPortali.com adresinde yayınlanmıştır.


Her gün yeni bir Tedarik Zinciri Makalesi için, Tedarik Zinciri Makaleleri Linkedin Newsletter 'a üye olabilirsiniz.


Her hafta yeni bir Tedarik Zinciri Analizi için, Tedarik Zinciri Analizleri Linkedin Newsletter 'a üye olabilirsiniz.


TedarikZinciriPortali.com 'u ziyaret ederek, daha fazla Tedarik Zinciri Haberleri ve Makaleleri 'ne ulaşabilirsiniz.



Tedarik Zinciri Portalı Linkedin Grubu 'muza üye olarak bilgi ve tecrübelerinizi paylaşabilirsiniz.


Şimdiden teşekkür eder, iyi günler dileriz.

 

Comments


bottom of page